Coaching (huấn luyện) đang dần trở thành một thuật ngữ rất thông dụng tại nơi làm việc trong những năm gần đây. Bài viết này của M.Y.C Việt Nam sẽ giúp các bạn hiểu rõ Coaching là gì? Cũng như mục đích và quá trình Coaching được diễn ra như thế nào nhé.
Coaching là gì?
Coaching (huấn luyện) là một hoạt động đào tạo với mục đích cải thiện hiệu suất làm việc của cá nhân cũng như đội nhóm. Trong đó, người coach giữ vai trò hỗ trợ người được coach (coachee) tự học tập và phát triển bản thân. Liên đoàn huấn luyện quốc tế (ICF) định nghĩa coaching là quá trình hợp tác giữa hai bên nhằm kích thích sáng tạo và tư duy, đồng thời truyền cảm hứng để coachee phát huy tiềm năng và nghề nghiệp cá nhân một cách tối đa.
Hiểu theo một cách tổng quát, coaching chính là quá trình cho phép các cá nhân hay đội nhóm suy niệm và nhận thức được bản thân họ là ai, điều gì là quan trọng đối với họ, điểm mạnh, điểm yếu của bản thân, khó khăn đang gặp phải, những giải pháp hiện có và điều cần phải làm để hiện thực hóa những thay đổi họ mong muốn trong cuộc sống hay công việc.
Một người coach giỏi sẽ luôn tin tưởng rằng mỗi cá nhân luôn có thể tự tìm ra đáp cho vấn đề của riêng họ – chỉ cần họ nhận được sự trợ giúp tương ứng.
Tổng quan ngành coach hiện nay
Những năm gần đây, coaching luôn nằm trong nhóm những ngành có tốc độ phát triển nhanh nhất. Theo ICF, tổng doanh thu của ngành coaching vào năm 2016 đạt khoảng 2 tỷ USD. Mang lại nguồn thu nhập lớn cho người theo nghề, huấn luyện và nhiều lợi ích lớn cho các cá nhân, doanh nghiệp trong công việc.
Hiện nay, coaching đang phát triển với nhiều loại hình đa dạng như: Life coaching (Huấn luyện quản trị cuộc đời), Career Coaching (Huấn luyện phát triển sự nghiệp), Performance Coaching (Huấn luyện tăng cường hiệu suất), Executive Coaching (Huấn luyện điều hành doanh nghiệp), Business Coaching (Huấn luyện kinh doanh),…
Tổng quan ngành coaching hiện nay
Sự khác nhau giữa Coaching và Mentoring
Mặc dù giữa coaching (huấn luyện) và mentoring (khai vấn) có nhiều đặc điểm giống nhau, tuy nhiên về cơ bản giữa hai khái niệm này cũng có các khác biệt cơ bản cần được làm rõ.
- Coaching xuất phát từ niềm tin rằng mọi cá nhân đều sẽ có câu trả lời cho từng vấn đề trong đời sống của chính họ. Người coach (huấn luyện viên) không nắm vai trò là chuyên gia chỉ dạy, mà chỉ tập trung vào việc đặt câu hỏi để giúp từng cá nhân có thể khai thác tiềm năng tự giải quyết vấn đề của chính mình. Trọng tâm là các cá nhân người được coach (coachee) và những gì nằm ở bên trong tư tưởng của họ. Người coach không bắt buộc phải là một cá nhân được chỉ định mà bất cứ ai cũng có thể coach (huấn luyện, đồng nghiệp, cấp dưới hoặc cấp trên).
- Mentoring (cố vẩn) là hoạt động người cố vấn (Mentor) hướng dẫn những người được cố vấn (Mentee) học hỏi và phát triển. Mentor thường là những người giàu kinh nghiệm và có kiến thức chuyên môn cao, được chỉ định nhằm hỗ trợ mentee. Mối quan hệ của mentoring tập trung vào tương lai, sự phát triển của nghề nghiệp và mở rộng tầm nhìn của các mentee, trong khi coaching lại tập trung nhiều vào hiện tại và giải quyết các vấn đề hiện tại.
Sự khác nhau giữa coaching và mentoring
Mục đích của coaching là gì?
Không giống với các hoạt động đào tạo tập trung vào việc truyền tải kiến thức, trọng tâm của coaching là giúp coachee có thể tự xác định mục tiêu cá nhân, điểm mạnh, điểm yếu của bản thân và tìm ra giải pháp khắc phục. Người coach sẽ xây dựng một không gian sáng tạo, an toàn và không phán xét, cũng như đặt ra các câu hỏi nhằm kích thích tư duy và lắng nghe để giúp các coachee khám phá, suy niệm và tự đưa ra quyết định cho bản thân.
Sau đây là một số mục đích chính của coaching:
- Tạo điều kiện thuận lợi giúp người được hướng dẫn định hướng phát triển cho bản thân
- Hỗ trợ coachee đạt được mục tiêu mà họ mong muốn.
- Xây dựng tinh thần tự chủ, đồng thời khai phá tiềm năng của coachee nhằm nâng cao hiệu suất trong công việc và cuộc sống.
Phân biệt Coaching nội bộ với Coaching bên ngoài
Trong coaching có 2 mối quan hệ chính. Bạn có thể hợp tác với một huấn luyện viên ở bên ngoài (người không nằm trong tổ chức hoặc cơ cấu quản lý tuyến dưới ở bất kỳ hình thức nào). Hoặc bạn có thể lựa chọn xây dựng một mối quan hệ nội bộ với người quản lý hoặc lãnh đạo nhóm. Dù có điểm tương đồng nhất định nhưng hai hướng tiếp cận này yêu cầu huấn luyện viên thực hành theo hai cách khác nhau:
- Đối với Coaching bên ngoài, huấn luyện viên không có chuyên môn và không quan tâm đến kết quả của bất kỳ quyết định nào. Trừ trường hợp coachee hài lòng với kết quả huấn luyện. Họ không có định kiến trước về coachee và không cần hiểu quá chi tiết về công việc cũng như chất lượng công việc của họ.
- Trong quan hệ nội bộ, huấn luyện viên thường quan tâm đến chất lượng của việc ra quyết định cũng như cần phải có sự hiểu biết về vấn đề này. Họ thường phải hiểu rõ coachee, điều này có được dựa vào kinh nghiệm quản lý một thời gian và có ý tưởng trước về kết quả huấn luyện.
Do đó, coaching nội bộ yêu cầu bạn phải giải quyết được các vấn đề mà coaching bên ngoài không gặp phải:
- Vượt qua định kiến về coachee. Huấn luyện viên cần cố gắng tập trung vào việc huấn luyện.
- Đảm bảo kiến thức chuyên môn và giúp các coachee phát triển các giải pháp của riêng họ. Để thực hiện được điều này, bạn cần tránh đưa các nhận xét như: Anh/Chị từng nghĩ đến cách XYZ chưa? Bạn chỉ nên tập trung vào các câu hỏi mở
- Đừng nỗ lực tìm giải pháp ngay lập tức. Thay vào đó, bạn hãy cho coachee thời gian để họ khám phá vấn đề gặp phải theo cách của họ. Sau đó, đặt câu hỏi một lần nữa về bản chất của vấn đề hoặc có thể một giải pháp khả thi. Đây chính là cách tiếp cận tốt nhất dành cho coaching nội bộ
Ứng dụng của Coach trong thực tiễn
Coaching hiện nay phát triển theo nhiều hướng khác nhau. Chính vì thế, ứng dụng của coaching trong thực tiễn cũng trở nên phong phú. Một số ứng dụng coaching nổi bật như:
Huấn luyện kinh doanh (Business Coaching)
Business Coaching còn được biết đến với tên gọi executive coaching. Đây là một hình thức phát triển nguồn nhân lực dành cho giám đốc điều hành, ban quản lý, lãnh đạo doanh nghiệp. Huấn luyện kinh doanh sẽ cung cấp sự hỗ trợ, phản hồi và một số lời khuyên tích cực trong môi trường doanh nghiệp dựa trên cơ sở đội nhóm, cá nhân nhằm cải thiện kỹ năng từng cá nhân và thay đổi hành vi thông qua đo lường tâm lý.
Business Coaching còn giúp giảm bớt căng thẳng cũng những tác động tích cực đến hiệu suất công việc.
Huấn luyện nghề nghiệp (career coaching)
Huấn luyện viên nghề nghiệp sẽ giúp người được huấn luyện đánh giá được khả năng của mình. Theo đó là những đề xuất về các quyết định quan trọng, sự lựa chọn và định hướng nghề nghiệp cho bản thân. Họ có thể sẽ cung cấp các dịch vụ cho nhiều đối tượng khác nhau gồm có: nhân viên, cấp quản lý, sinh viên mới ra trường, nhóm làm việc hay một cá nhân mới bắt đầu tham gia vào một môi trường làm việc.
Huấn luyện nghề nghiệp sẽ giúp bạn xác định được nghề nghiệp, định hướng con đường phát triển phù hợp với phẩm chất bẩm sinh. Từ cách giao tiếp, cư xử sẽ giúp sự nghiệp trong tương lai họ phát triển thuận lợi nhất.
Huấn luyện cuộc sống (Life coaching)
Cách huấn luyện này sẽ giúp coachee tiến bộ và có được một cuộc sống viên mãn hơn. Vai trò của huấn luyện cuộc sống chính là hỗ trợ khách hàng cải thiện các mối quan hệ, sự nghiệp và cuộc sống hàng ngày.
Mục đích của huấn luyện cuộc sống là giúp các coachee xác định được mục tiêu cá nhân, nhìn nhận những trở ngại mà bản thân đang bị kìm hãm. Đồng thời, họ sẽ được đưa ra các chiến lược để vượt qua các trở ngại đó. Các chiến lược này sẽ được huấn luyện viên hỗ trợ dựa vào kiến thức và kỹ năng riêng biệt của từng coachee. Bằng cách giúp coachee tận dụng thế mạnh của mình và coaching sẽ hỗ trợ coachee thay đổi bản thân.
Huấn luyện viên thể thao (Sport Coaching)
Ngành huấn luyện nói chung bắt nguồn từ huấn luyện viên thể thao. Họ đóng vai trò là người giám sát và huấn luyện cả đội nhóm cũng như cá nhân của từng người chơi.
Một số điều cơ bản cần nhớ trong coaching
- Tất cả mọi người đều có năng lực bình đẳng với nhau.
- Mỗi người đều có khả năng đạt được mục tiêu bản thân.
- Tất cả hành động đều được thực hiện với ý định tích cực.
- Tất cả mọi người đều trải qua thay đổi – quá trình này không thể tránh khỏi.
- Từng cá nhân luôn cần tìm cách lựa chọn ra phương án tốt nhất trong số những cơ hội dành cho mình.
Quá trình coaching
Quá trình coaching bao gồm các bước cơ bản sau đây:
- Xác định mục tiêu: Người coach sẽ hỗ trợ coachee tìm hiểu bản thân, các mục tiêu mà họ mong muốn đạt được thông qua việc lắng nghe và đặt câu hỏi.
- Lập kế hoạch hành động: Dựa vào mục tiêu xác định ở trên, người coach và coachee sẽ cùng nhau xây dựng kế hoạch hành động thích hợp, đồng thời xác định các khó khăn và nguồn lực có thể sử dụng để hiện thực hóa mục tiêu này.
- Điều chỉnh và phản hồi: Trong quá trình thực hiện kế hoạch, coach sẽ đồng hành cùng với coachee, động viên và ủng hộ họ cho đến lúc họ đạt được mục tiêu mong muốn.
Một số lưu ý trong Coaching
Trong cuộc sống, mọi thứ đều có hai mặt tích cực và tiêu cực. Mỗi phong cách coaching sẽ đi kèm với các ưu, nhược điểm nhất định. Và để đảm bảo hiệu quả khi huấn luyện, bạn nên lưu ý một số điểm sau đây.
- Mục tiêu có thể thay đổi dù điều đó được sự chấp thuận của cả nhóm hay không
- Có một số trường hợp, việc huấn luyện toàn diện sẽ dẫn đến một số vấn đề về cảm xúc
- Coaching có rủi ro sẽ khiến cho coachee mất đi ý nghĩa với công việc hiện tại.
Và cách tốt nhất để ngăn chặn những điều này chính là giữ một mối dây liên lạc với nhóm hoặc nhân viên của bạn. Là một người quản lý, bạn cần lưu ý trong việc xây dựng một mối quan hệ bền chặt và có ý nghĩa với những người được bạn huấn luyện.
Hy vọng qua bài viết này của M.Y.C Việt Nam các bạn đã nắm được coaching là gì và những thông tin liên quan.
